Mạn đàm về: Tam nam bất phú/ tứ nữ bất bần

2020-04-23 21:51:59.0
Ngạn ngữ người Việt có câu: “Tam nam bất phú - Tứ nữ bất bần” Hiểu đơn giản: Gia đình nào sinh được (chỉ) 3 người con trai thì gia đình đó không thể giàu. Còn gia đình nào sinh được (chỉ) 4 người con gái thì gia đình đó không thể nghèo.

MỤC LỤC

    Ngạn ngữ người Việt có câu: “Tam nam bất phú - Tứ nữ bất bần”

    Hiểu đơn giản: Gia đình nào sinh được (chỉ) 3 người con trai thì gia đình đó không thể giàu. Còn gia đình nào sinh được (chỉ) 4 người con gái thì gia đình đó không thể nghèo.

    Tại sao lại có ý nghĩa như vậy?

    Con trai thường hay lêu lổng, không chí thú làm ăn, cha mẹ lại phải chi phí những việc lớn cho các “quý tử” như: Học hành, cưới vợ, làm nhà... nên tốn hết tiền bạc của cha mẹ đã kiến tạo, vì thế mới nghèo.

    Con gái thường chịu thương chịu khó, cha mẹ không phải chi phí các việc lớn như gia đình có con trai nên tiền của tích góp được mà trở nên giàu. Ngày xưa con gái không được đi học, khi lấy chồng thì cơ bản gia đình chồng lo cho đám cưới thông qua thách cưới của họ nhà gái. Vì theo tục lệ cưới xin ngày xưa, nhà gái thách cưới rất cao, có những chàng trai vì nhà nghèo không có tiền cưới vợ nên phải ở vậy suốt đời. Gia đình sinh ba con trai, lo vợ cho con xong thì khuynh gia bại sản

    Đấy là hiểu đơn giản là sinh nhiều (3) con trai sẽ nghèo nhưng theo thực ra cổ nhân chỉ mượn câu “tam nam bất phú” để ám chỉ điều “huyền bí và tối kỵ” của con số 3 huyền cơ trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt, nếu không đã không có câu “Tứ tử trình làng” để nói về sự vinh hoa phú quý của một gia đình khi sinh được bốn người con trai. Ngay trong câu “Tam nam bất phú / Tứ nữ bất bần” đã là một đôi câu đối hoàn chỉnh về sự huyền bí (sinh, tử, sang, hèn...) của các con số 3 và 4 trong tín điều của người Việt.

    Tín ngưỡng của người Việt Nam:

    Người Việt Nam thường rất tin vào những điều trên. Đây là một ví dụ về câu chuyện mẹ chồng với quan niệm “ tam nam bất phú”:

    Khi tôi mang bầu và sinh con đầu lòng là con trai, ai trong nhà cũng vui mừng vì chồng tôi là con cả và là nam duy nhất trong nhà. Mẹ chồng chăm chút tôi và cháu trai như mẹ đẻ. Suốt thời gian ở cữ, tôi được mẹ tự tay chăm sóc chứ không gửi về nhà ngoại vì mẹ không yên tâm giao cháu đích tôn của mình cho ai. Quan điểm đó, dù có chút ích kỉ nhưng tôi cũng không thể nào phủ nhận được sự chu đáo và cẩn thận mà mẹ chồng dành cho tôi và con trai mình.

    Khi con trai tôi được hai tuổi thì vợ chồng tôi tính sinh thêm đứa nữa. Tôi biết ý mẹ chồng muốn tôi sinh thêm một đứa con trai nữa cho yên tâm. Nhưng là một người mẹ, tôi cũng muốn có một cô con gái để còn làm điệu và cũng chính là thỏa mãn những ước muốn mà khi còn là trẻ con, tôi đã không có cơ hội. Hơn nữa, có đứa con gái thì sau này tôi còn có đứa tâm sự, ngủ cùng và thủ thỉ với mẹ đủ thứ trên đời, chứ con trai lấy vợ xong là chỉ biết có vợ thôi chứ có còn nhìn thấy mẹ nữa đâu.

    Xem thêm: Xem tuổi vợ chồng - Tra cứu Lịch Âm - Xem tử vi ngày hôm nay 

    Vậy mà trời chẳng chiều lòng người, gần bốn tháng tôi đi siêu âm, bác sĩ nhắc khéo: Con giống cha. Nhưng hoảng hơn nữa là hai đứa giống cha.

    Cứ nghĩ có ba đứa như cu Bin mà tôi hãi, toát cả mồ hôi. Về nói với mẹ chồng, tưởng mẹ vui lắm, ai ngờ tôi lại thấy mẹ chồng thoáng nét đăm chiêu. Không biết bà lo lắng điều gì? Chẳng phải mọi thứ còn vượt cả mong ước của mẹ đó sao? Bây giờ thì cả nhà sẽ chẳng có giây phút nào yên ổn đấy chứ! Mẹ cũng sẽ chẳng có thời gian mà buồn.

    Ngày tôi sinh con trong bệnh viện, hai đứa trẻ sinh đôi đẹp như tranh vẽ. Ai cũng nói không nghĩ là trẻ sinh đôi vì hai con đều bụ bẫm. Mẹ chồng tôi cũng không giấu được nụ cười trên môi. Nhưng hôm sau, khi tôi vừa tập tễnh đi vệ sinh về phòng thì nghe thấy câu chuyện của mấy bà đi trông người đẻ nói chuyện với nhau. Mấy bà hỏi mẹ chồng là tôi sinh con đầu lòng sao?

    Mẹ tôi bảo: Là lần hai, lần trước một thằng cu rồi các bà ạ.

    Thế là mấy bà nhao nhao lên: Ba thằng con trai à? Thế thì lại phải thêm đứa nữa thôi, “Tam nam bất phú” mà

    Mẹ chồng tôi vẻ mặt cũng lo lắng trả lời: Tôi cũng biết thế, nhưng mà không biết tụi nó có chịu không nữa.

    Các bà lại góp vào: Không chịu là không chịu thế nào? Sau này xảy ra chuyện không hay ngồi đó mà than trời! Thì ra mẹ lo chuyện: Tam nam bất phú!

    Sau đó mẹ có bóng gió đôi lần với tôi về chuyện nhà ông A ở làng bên ba con trai nên tan cửa nát nhà, vợ thì chết sớm, còn con, thằng thì trộm, thằng thì nghiện ; Rồi nhà bà B, ba con trai nên làm đâu hỏng đấy, hai vợ chồng quần quật làm mà chẳng khá lên được… Rồi mẹ bảo: Nhà mình có ba đứa rồi, con nhìn người ta lấy gương mà liệu. Mẹ cũng chỉ vì lo cho các cháu, lo cho vợ chồng chúng mày mà thôi! Để hai đứa lớn lớn rồi sinh luôn đi, trai gái đều được. Mẹ khỏe còn chăm nom cho, vất một chút, nhưng các cụ chả bảo: con cái là phúc của cha mẹ sao? Càng nhiều con càng nhiều phúc…

    Đây chỉ là 1 câu chuyện nhỏ về nhưng chúng ta cũng có thể thấy quan niệm tam nam bất phú có ảnh hưởng không hề nhỏ trong suy nghĩ của người Việt Nam.

    Thực tế như thế nào?

    Thực tế, nhiều gia đình sinh 3 con trai mà kinh tế (bố mẹ) vẫn thuộc diện khá giả, có gia đình còn thuộc diện giàu “nứt đố đổ vách”, “tư sản hiện đại”. Sự giàu có đó còn kéo dài đến tận đời con, đời cháu sau này...

    Vậy nên hiểu câu: “Tam nam bất phú” như thế nào? Theo thiển ý của người viết, chữ phú ở đây không nên hiểu theo nghĩa chỉ sự giàu có mà hiểu theo nghĩa chỉ sự phú quý thì mới thấy được “ẩn ý” mà cổ nhân đúc kết.

    Qua kiểm chứng những gia đình có 3 anh em trai (chỉ 3 anh em trai rất hiếm gặp, mà cơ bản có thêm chị em gái)thấy thường sảy ra (ít nhất là 2/3) các tình huống:

    1. Bất hòa trong gia đình, kể cả sau này khi 3 anh em trai đã yên bề gia thất.
    2. Tai họa sảy ra cho 1 trong 3 người con trai: Nặng thì có người chết sớm (thường là chết trẻ, chưa có con cái), nhẹ thì bị tàn tật như thối tai, què chân hoặc những chứng bệnh nan y khó chữa..
    3. Đường hôn nhân của 1 trong 3 anh em trai gặp phải trắc trở, thiếu may mắn, không được trọn vẹn.

    Có lẽ, đây mới là điều mà cổ nhân đúc kết: Nhà có 3 anh em trai thì khó có được sự phú quý, phúc thọ.

    Làm thế nào để tránh được tai họa?

    Cổ nhân đã nói “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” vậy nên theo tín ngưỡng của người Việt Nam để tránh những tai họa có thể xảy ra thì những gia đình nhà có 3 con trai nên:

    1. Ba anh em trai nên sống xa nhau (về khoảng cách địa lý), càng xa càng tốt.
    2. Bố mẹ nên nhận một người con trai làm nghĩa tử, hoặc nếu bố mẹ khuất bóng rồi thì ba anh em cùng nhận thêm một anh hoặc em trai kết nghĩa.
    3. Nên làm con nuôi dòng họ khác (gia đình nghĩa phụ phải có con trai) để tránh cảnh huynh đệ tương tàn và đem lại may mắn cho bản thân.
    4. Lấy đức để cải số.

    Tác giả: Bảo Châu

    Đánh giá bài viết
    Chia sẻ bài viết
    Xếp hạng: 4.5 · 2 đánh giá
    Bình luận

    Bài viết cùng chuyên mục

    Vì sao người Việt cúng trước việc quan trọng
    Phong tục tập quán - 2023-09-11 20:33:41.0
    Lễ cúng có nguồn gốc rất sâu xa trong lịch sử và tâm linh của người Việt Nam. Đây không chỉ là một tập quán văn hóa mà còn phản ánh tri thức, tôn giáo, và triết học của người Việt.
    Những câu chuyện dân gian liên quan đến Tết Trung Thu
    Phong tục tập quán - 2023-09-10 09:33:18.0
    Tết Trung Thu, còn được gọi là Tết trông Trăng, là một trong những lễ hội quan trọng và đầy ý nghĩa trong văn hóa truyền thống của Việt Nam. Thường diễn ra vào ngày 15 tháng 8 âm lịch
    Cách tổ chức một buổi hội Trung Thu cho trẻ em
    Phong tục tập quán - 2023-09-06 11:00:00.0
    Tết Trung Thu, còn gọi là Tết Trung Nguyên, là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng nhất của người Việt Nam. Nó rơi vào mùa thu, thường vào mùng 15 tháng 8 âm lịch, và được coi là một dịp đặc biệt để gia đình tụ tập, kết nối và thể hiện tình cảm thân thương.
    Ý nghĩa của Tết Trung Thu trong văn hóa Việt Nam
    Phong tục tập quán - 2023-09-03 07:00:00.0
    Khám phá Tết Trung Thu - lễ hội truyền thống Việt Nam. Bí mật về nguồn gốc, ý nghĩa và phong tục đặc sắc giúp bạn sâu vào nét văn hóa độc đáo của đất nước hình chữ S.
    Tổng quan về Lễ xá tội vong nhân
    Phong tục tập quán - 2023-08-24 23:08:12.0
    Lễ xá tội vong nhân là một trong những lễ truyền thống của người Việt, diễn ra vào ngày rằm tháng bảy âm lịch. Lễ này có nguồn gốc từ Phật giáo và mang ý nghĩa cúng kính và ban phước cho các linh hồn đang lảng vảng trên trần gian. Lễ xá tội vong nhân còn được gọi là "lễ cúng cô hồn" và chuẩn bị các món cúng như cháo, gạo, bỏng, muối... nhằm hy vọng các linh hồn được siêu thoát và siêu sinh.
    Lễ xá tội vong nhân tại Việt Nam một ngày lễ ý nghĩa trong tháng cô hồn
    Phong tục tập quán - 2023-08-21 00:05:01.0
    Lễ xá tội vong nhân tại Việt Nam là một trong hai lễ tổ chức phổ biến trong tháng cô hồn, thường tổ chức vào ngày rằm tháng 7 âm lịch. Trái với lễ vu lan tưởng nhớ công ơn cha mẹ và tổ tiên, lễ xá tội vong nhân có mục đích xá tội và ban phước cho các linh hồn chưa được giải thoát đang lảng vảng trên thế gian. Đây là dịp để mọi người trái tim nhân ái hướng về linh hồn chưa siêu thoát và mang lại sự an lành cho chúng.
    Những điều cần biết về phong tục xá tội vong nhân trong ngày lễ Vu Lan
    Phong tục tập quán - 2023-08-20 23:46:51.0
    Lễ xá tội vong nhân và lễ Vu Lan là hai trong những ngày lễ quan trọng nhất trong văn hóa Việt. Đây không chỉ là một ngày lễ tâm linh mà còn là dịp để mọi người tưởng nhớ và tri ân những người đã khuất, nhất là những hồn ma không còn nơi nương tựa trên cõi trần gian.
    6 Cách kỷ niệm lễ Thất Tịch ở Việt Nam
    Phong tục tập quán - 2023-08-20 22:52:59.0
    Lễ Thất Tịch là một ngày quan trọng trong nền văn hóa Việt Nam, được tổ chức hàng năm vào ngày mồng 7 tháng 7 âm lịch. Ngày này được coi là dịp để tôn vinh tình yêu và lãng mạn. Việt Nam có nhiều phương pháp tôn vinh Lễ Thất Tịch, từ thờ cúng và cầu nguyện ở chùa đến việc thực hiện những việc thiện và vui đèn lồng. Dưới đây là một danh sách các phương pháp tôn vinh ngày Lễ Thất Tịch và lý do tại sao chúng có ý nghĩa đặc biệt.
    Những món ăn truyền thống trong ngày Thất Tịch
    Phong tục tập quán - 2023-08-17 09:59:10.0
    Ngày Thất Tịch món ăn tình nhân đầy màu sắc: Bánh đậu đỏ mang hình trái tim, mì dài mềm, và rượu ngọt thơm. Mỗi món ăn đều chứa đựng ý nghĩa về tình yêu và sự đoàn tụ
    Những món ăn truyền thống trong lễ cúng cô hồn
    Phong tục tập quán - 2023-08-09 07:00:00.0
    Lễ cúng cô hồn đã từ lâu trở thành một phần quan trọng của nền văn hóa tâm linh Việt Nam. Được tổ chức vào dịp rằm tháng 7 âm lịch, nghi lễ này không chỉ phản ánh tín ngưỡng của người Việt mà còn mang ý nghĩa cầu mong cho gia đình được bình an, xua tan đi mọi xui xẻo, rủi ro.
    Chia sẻ