Mặc dù mang trong mình dị tật về ngón nhưng tất cả đều rất tài hoa, sống vui vẻ với đời. Họ chưa một lần oán trách số phận hay bị lung lạc tư tưởng dị biệt.
Ở Trà Vinh có một gia tộc rất đặc biệt: trải qua 4 đời đều có người sinh ra tứ chi chỉ có 1 ngón. Mặc dù bị khuyết tật nhưng gia tộc này tích cực tham gia kháng chiến, siêng năng lao động nên rất được kính trọng.
Gia tộc này hiện nay chỉ còn 2 người tay chân chỉ có một ngón, là anh Nguyễn Văn Bình (SN 1976, ngụ ấp Bưng Lớn B, xã Tam Ngãi, huyện Cầu Kè) và con gái anh Bình tên Nguyễn Thị Như Tiên (SN 2013).
Bà Nguyễn Thị Anh, mẹ anh Bình, cho biết: “Từ thời ông nội thằng Bình chỉ có 1 ngón rồi di truyền tới đời chồng tôi là Nguyễn Văn Cộng (mất năm 2011, lúc 58 tuổi) rồi tới thời thằng Bình và con gái nó cũng y hệt như vậy. Đã 4 đời rồi”.
Trong căn nhà cấp 4 nép mình giữa khóm dừa xum xuê trái, mẹ con anh Nguyễn Văn Bình đang tất bật lao động. Cái nắng mùa hè ở sông nước miền Tây có phần dịu nhẹ hơn trên thành phố nhưng vẫn khiến con người cực nhọc, bức bối. Anh Bình năm nay 42 tuổi, là con trai duy nhất trong số 4 người con của vợ chồng ông Cộng và cũng là truyền nhân duy nhất đời thứ 3 chỉ có một ngón tay và một ngón chân.
Bình lớn lên thua kém chúng bạn bởi chân tay không đủ ngón. Tuy nhiên, Bình lại có thiên bẩm viết chữ rất đẹp. Anh cho biết, một ngón tay cầm bút là rất khó, anh chỉ có thể quặp cây bút vào phía trong lòng bàn tay rồi ghì xuống giấy viết, nhưng nét chữ dường như có ma lực, cứ phiêu lãng như nét phượng nét rồng.
Thấy chúng tôi có vẻ nghi ngờ, anh lấy ngay giấy bút ra viết ba chữ Nguyễn Văn Bình nhanh thoăn thoắt và đúng là rất đẹp. Tài hoa về nét chữ không đắp đổi được ước mơ tri thức của anh. Bình phải dừng học khi vừa tới lớp 7.
Bình ở nhà phụ giúp gia đình, sau này có sức khỏe, anh đi làm mướn, chủ yếu cuốc đất và phụ hồ. Anh cầm cuốc bằng khuỷu tay, xách vữa bằng cổ tay. Người ta trả công cho anh bằng 80% công của người có đầy đủ chân tay.
Yếu tố di truyền "nhất dương chỉ" trong dòng họ ông Cộng qua ba đời đều nhằm vào con trai. 3 người con gái còn lại của ông bà đều có 5 ngón tay bình thường. Đứa con gái đầu lòng của anh Bình cũng có bàn tay 5 ngón thật đẹp. Anh Bình lo lắng, nếu sinh đứa sau là con trai không biết có dính gen di truyền "một ngón" hay không nên vợ chồng lưỡng lự mãi. Cuối cùng, vợ anh cũng mang bầu. Cả gia đình hồi hộp chờ đợi. Khi vợ thông báo là con gái, anh Bình thở phào nhẹ nhõm.
Ngày hạ sinh, anh Bình thấp thỏm, hồi hộp và có một chút linh tính cho sự chẳng lành. Quả đúng như vậy, bé gái tròn trịa, khuôn mặt như thiên thần nhưng chân tay chỉ có một ngón giống y chang cha của nó. Anh Bình quay đi lặng lẽ lau nước mắt.
Vậy là điều sợ hãi nhất đã trở thành hiện thực, "lời nguyền nhất dương chỉ" 3 đời ám vào con trai thì nay đã bị phá vỡ. Cô con gái đầu tiên của dòng họ chịu số phận một ngón. Nếu là con trai có lẽ sẽ dễ dàng hơn với cuộc đời phía trước, nay "nhất dương chỉ" trúng vào con gái chắc chắn nó sẽ chịu thiệt thòi rất nhiều. Chính vì vậy, cả gia đình đã dành hết yêu thương cho bé.
Dẫu buồn bã, nhưng anh bảo đó là số phận, thì anh sẽ dạy con cách phải kiên cường đương đầu, giống như anh và cha ông trong nhà.
Cho đến nay, gia tộc “nhất dương chỉ” vẫn chưa tìm được lời giải về dị tật lạ này, bởi hoàn cảnh khó khăn, không có tiền đi khám bệnh. Đến con gái út của anh Bình cũng giống như cha, ông của mình – mỗi bàn tay, bàn chân đều chỉ có một ngón.