7 Cách nhìn thấu tâm can con người của Gia Cát Lượng

Người xưa có câu: “Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm”, vẽ hổ là vẽ da nhưng khó vẽ được xương, biết người là biết mặt, khó biết được lòng.

Người giám định nghệ thuật nhìn nhầm một bức tranh chữ, cùng lắm chỉ là phá sản, chẳng qua là tổn thất về vật chất. Nhưng nếu nhìn nhầm người, nặng thì họa hại vô hạn, nhẹ thì mất cả người lẫn của.

“Kinh bác quốc học” chia sẻ rằng nội hàm của “nhìn người” hoàn toàn khác hẳn với “nhìn vật”.

Tục ngữ nói: “Không biết vật, nửa đời khổ. Không biết người, cả đời khổ”.

Lý Hồng Chương là một đại thần triều đình nhà Thanh, cũng vì nhìn nhầm người, trong chiến tranh Trung – Nhật Giáp Ngọ dùng kẻ tham sống sợ chết đặt vào cương vị quan trọng. Mặc dù một số tướng sĩ biểu hiện anh dũng, nhưng cuối cùng toàn bộ thủy quân Bắc Dương bị tiêu diệt. Lý Hồng Chương cũng cả đời mang bị tiếng xấu. Bởi vậy học cách nhìn người là cực kỳ quan trọng.

Vậy như thế nào là biết nhìn người?

Gia Cát Lượng là một nhà ngoại giao tài trí, chiến lược gia vĩ đại và xuất sắc bậc nhất thời Tam Quốc. Bí quyết nhận biết con người được ông ghi lại trong cuốn sách The Way of the General: Knowing People từ rất lâu nhưng vẫn rất hữu ích trong xã hội hiện đại ngày nay.

1. Hỏi đúng/sai để quan sát ý của đối phương

Đạo đức quyết định hành động. Quan điểm về cái đúng cái sai tạo nên cách cư xử của một người. Điều bạn cho là không đúng lại có thể hoàn toàn phù hợp với người khác và ngược lại. Điều này có thể dẫn đến xung đột hoặc các vấn đề trong từng bối cảnh cụ thể.

Biết về đạo đức của một người, bạn có thể tránh được các xung đột nhất định. Bằng cách lắng nghe cẩn thận ý kiến của đối phương về cái đúng, cái sai, bạn sẽ biết nhiều hơn về bản chất đạo đức, lập trường của người này. Người làm tướng mà không thể phân biệt rõ địch và ta thì hậu quả vô cùng thảm hại.

2. Bác bỏ tất cả lập luận nhằm quan sát khả năng ứng biến của đối phương

Cách một người biện luận tiết lộ rất nhiều về bản chất của họ. Đối phương muốn giành chiến thắng trong bao lâu? Họ trình bày lập luận cá nhân bằng cách nào, chiến thuật ra sao? Họ có để tâm đến mặt bằng chung không? Khi tranh luận, họ có cố chứng minh cái đúng của bản thân mà phủ nhận gay gắt người khác không? Những kẻ dễ tức giận, kích động trong một cuộc tranh luận thì cũng có thể làm điều tương tự trong các tình huống khác của cuộc sống.

Khả năng ứng biến và giữ bình tĩnh của một người có thể giúp họ chuyển bại thành thắng, mở lối thoát cho bản thân và những người đi theo mình ở cả những tình huống tưởng như bế tắc.

3. Đưa ra các chiến lược để xem trí tuệ của đối phương

Khi tham khảo ý kiến của một người về các chiến lược, hãy lưu ý cách họ tiếp cận với vấn đề và các yếu tố thu hút sự chú ý của họ. Đối phương đang tập trung vào vấn đề hay giải pháp? Cách giải quyết đưa ra ngắn hạn hay dài hạn? Họ có tính đến các vấn đề phát sinh liên quan hay không? Người có trí tuệ, khôn ngoan sẽ quan sát sâu sắc trong mọi tình huống. Bạn nên giữ những người có trí tuệ sâu sắc như vậy gần bên mình. Nếu đối phương quan sát hời hợt, bạn nên cẩn trọng khi muốn tìm lời khuyên từ họ.

4. Dùng rắc rối để xem dũng khí đối phương

Trong lúc yên bình ai cũng có thể tỏ ra nghĩa khí, dũng cảm. Nhưng chỉ khi nguy khốn thực sự, bản chất thực sự của những kẻ hèn nhát mới được tiết lộ. Kẻ dũng sẽ luôn vững vàng khi đối mặt với sự phản đối, xấu hổ, bê bối... Họ có thể kiểm soát được bản thân, không bỏ cuộc trước những nỗi sợ hãi, đau đớn và áp lực cao.

Chỉ khi khó khăn mới biết được chân tình. Bất cứ khi nào rắc rối xảy ra, hãy luôn ghi nhớ sự dũng cảm của người dám đương đầu với nó.

5. Dùng rượu để đánh giá tính cách đối phương

Hầu hết chúng ta đều giấu mình vì nhiều lí do. Vì thế, lúc thường ngày, rất khó để biết được một người thực sự suy nghĩ như thế nào. Lúc uống say là cơ hội để phát hiện tính cách thực sự của một người. Những người uống rượu xong mà nói mãi không thôi là những kẻ không đáng tin cậy. Đối với những người này, đừng nên tiết lộ bí mật gì, nhất là chuyện đại sự, bí mật kinh doanh. Những người uống rượu xong mất kiểm soát bản thân, đánh mất lý trí thì khó làm được việc lớn.

6. Dùng lợi lộc để đánh giá sự liêm chính

Lợi danh bày trước mắt sẽ khiến con người bộc lộ rất nhiều điều. Trước cơ hội có được một món lợi lớn, liệu anh ta có ý định chia sẻ lợi ích với người khác hay muốn vơ tất cả cho bản thân? Anh ta tự cao hay khiêm tốn về thành tựu đã đạt được?

Người thanh liêm có lòng tự trọng cao, họ biết người biết ta, làm việc công tư phân minh, cẩn trọng. Ngược lại, một số người để "đám mây" danh lợi che mờ lí trí và bỏ qua mọi điều khác để đạt được lợi ích cá nhân. Cần cẩn thận trong các giao dịch với những người này.

7. Giao việc cho đối phương và hẹn thời gian hoàn thành để nhận biết chữ tín của họ

Chữ tín là một trong những cái gốc của việc làm người. Rất dễ để tuyên bố sự đáng tin cậy của một người, nhưng không hề dễ để chứng minh điều đó. Để kiểm tra "chữ tín" của một người, hãy giao cho anh ta một công việc với thời gian hoàn thành tự chọn. Đồng thời hãy quan sát cách anh ta thực hiện nó. Kết quả và thời gian anh ta hoàn thiện nhiệm vụ sẽ nói lên mức độ đáng tin của con người này. Nhưng, nếu anh ta không thành công, thì cũng nên lưu ý các tình huống liên quan để có thể đánh giá một cách sâu sắc.

Sự hiểu biết và đánh giá đúng đắn về con người sẽ bảo vệ bạn khỏi những tổn hại và cư xử hài hòa hơn trong các mối quan hệ. Nếu là lãnh đạo, nó sẽ giúp bạn nhìn người, dùng người đúng đắn.

Sưu tầm